Sağlıklı yaşamın temel koşulları, hayvanlar için de çok farklı değildir. İyi beslenme, özellikle bebeklik çağlarından başlayan koruyucu hekimlik programlarına uyma, yeterli ilgi ve sevgi ile stresten uzak bir yaşam, onların ihtiyacı olan her şeydir.
Doğal olarak yaş ilerledikçe, kimi organ ve sistemlerde yıpranmalar baş göstermekte ve bunlar erken dönemlerde çoğunlukla hayvan tarafından tolere edilebilmektedir. Başlangıçta basit önlemler ya da diyetlerle üstesinden gelebileceğimiz problemler, zamanla daha ciddi sorunlara dönüşebilmektedir.
Sevimli dostlarımıza en az yılda bir kez olmak üzere Check Up yapılması, kedi ve köpeklerin sağlıklı bir yaşam sürmeleri için önem arz etmektedir. Hayvanlara yapılan Check Up’lar, onların yaşamsal fonksiyonlarının durumunun bilinmesini sağlamaktadır.
Kedi ve köpeklerde Check Up, hastalığın klinik belirtileri daha meydana gelmeden birçok hastalığın teşhis edilmesini sağlamaktadır. Sevimli dostumuzda ağrı belirtileri, iştah azalmaları, vücut ısısındaki değişiklikler ya da halsizlik durumları birçok hastalığın habercisi olabiliyor. Özellikle ciddi hastalıkların erken tanısında, Check Up büyük önem taşımaktadır.
Kedi ve köpeklerde Check Up uygulaması sırasında; rutin olarak ilk önce genel muayene yapılır; bu muayene esnasında kalp ritmi, vücut ısısı, akciğerlerin kondüsyonu, fiziksel aktiviteye bağlı kilo kontrolü gibi parametreler dostumuzun ırkına, yaşına, yaşadığı yere, beslenme şekline, önceden geçirdiği hastalıklara göre ayrıntılı bir şekilde değerlendirilir. Daha sonra tam kan sayımı, kanın biyokimyasal analizi, idrar ve dışkı muayenesi ve yapılan bu testlerin sonucunda röntgen, ultrasonografi, ekokardiyografi ve benzer ileri tetkikler de yapılabilmektedir.
TAM KAN SAYIMI
Kan analizi, çoğunlukla hastalığın hikayesini anlatır. Tam kan sayımı veya hemogram, kan hücrelerinin sayısı ve oranı hakkında bilgi verir ve Veteriner Hekime sevimli dostunuzun anemi durumu, enfeksiyon varlığı ve şiddetini, dehidrasyon derecesi ya da kanın pıhtılaşması ile ilgili bir problemi olup olmadığını anlatır. Test için gereken kan, pıhtılaşmayı engelleyen bir madde içeren tüpe alınır ve hemogram cihazında okutularak sonuç elde edilir.
KANIN BİYOKİMYASAL ANALİZİ
Kedi ve köpeklerde kanın biyokimya testleri; sağlıklı hayvanın genel durumunun belirlenmesinde, hasta hayvanın hastalığının spesifik ve kesin teşhisinde, buna göre tedavi protokolünün oluşturulmasında önemlidir. Ayrıca tedavinin takibinde, operasyona alınacak hayvanın anestezi öncesi sağlık durumunun belirlenmesinde ve hayvanın kondüsyonu hakkında çeşitli bilgiler vermektedir.
Biyokimyasal testler yardımı ile kanın sıvı kısmı; karaciğer, böbrek, kalp ve kasların çalışması ile ilgili olarak ipuçları verecek olan enzimler, şeker, nitrojen, mineral, protein ve kolesterol yönünden incelenir. Bu testler kan şekeri, kan üre nitrojeni, kreatinin, kalsiyum, total protein, bilirubin, alkali fosfataz, alanin aminotransferaz, kolesterol, sodyum ve potasyum seviyeleri ile ilgilidir. Test için gereken kan biyokimya tüpüne alındıktan sonra santrifüj edilir. Çıkartılan serum kısmı biyokimya cihazına yerleştirilerek istenilen parametreler incelenir.
Organizmada önce biyokimyasal değişimler, sonra organlarda fonksiyonel bozukluklar ve ardından da biçimsel (anatomik) bozukluklar ortaya çıkmaktadır. Bunların sonucunda hastalıkların ilerlemiş evrelerde klinik belirti verdiği unutulmamalıdır. Bu sebeple sevimli dostunuzun kanının biyokimyasal analizlerini rutin olarak yılda bir kez yaptırmak, oluşabilecek hastalıkların erken teşhisi için önemlidir.
HORMON ANALİZİ
Hormonal bozukluklara ait belirtiler bulmak için yapılan testlerdir. Hormonlar vücudun en önemli kimyasal maddelerindendirler. Hormon seviyelerinin tespiti birçok hastalığın tanı ve tedavisinde yardımcı olur. Hormon analizleri;
Kantitatif Akut Faz Proteinleri
- Canine CRP 2.0 (C-Reaktif Protein)
- Feline SAA 2.0 (Serum Amyloid A)
Pankreatitis
- cPL (Canine Pankreatik Lipaz)
- fPL 2.0 (Feline Pankreatik Lipaz)
Endokrin
- cCortisol (Canine Kortizol)
- T4 (Tiroksin)
- cTSH (Canine Tiroid Stimülan Hormon)
- cProgesterone (Canine Progesteron)
Kardiyak Biyobelirteç
- Canine NT- proBNP
- Feline NT- proBNP
İDRAR ANALİZİ
İdrar yolu rahatsızlıklarının tespiti için en önemli tanısal testlerden biridir. İdrar tahlilinde; idrarın PH‘ı, idrarın dansitesi, glukoz oranı, bilirubin oranı, bulanıklık, idrar protein oranı, lökosit miktarı ve gizli kan bakılır. İdrarın mikroskobik muayenesinde ise idrar, kırmzı ve beyaz kan hücreleri, tümör hücreleri, epitelyal hücreler, renal atıklar, bakteriler, mantarlar ve kristaller yönünden incelenir.
İdrar örneği; sevimli dostumuzdan genellikle normal idrarını yaparken veya idrar kesesine dışarıdan bası yapılarak alınır. Bu uygulamalar sevimli dostunuzun canını acıtmaz. Bu nedenle sedasyona ihtiyaç duyulmaz. Ancak bazı durumlarda Veteriner Hekimin, doğrudan idrar kesesinden örnek alması gerekebilir. Örneğin idrarın bakteriyel kültürü için tercih edilen yöntem olan sistosentez yolu ile idrar alınımıdır. Bunun için hekimimiz idrar yollarına bir kateter uygulayabilir veya karın duvarından doğrudan idrar kesesine bir iğne batırarak idrar örneği toplayabilir.
DIŞKI MUAYENESİ
Parazitler ile hayvanın bağırsaklarını etkileyen hastalıklar, dışkı muayenesi ile anlaşılabilir. Kliniğimizde sevimli dostumuzdan alınan dışkı örneği mikroskobik olarak incelendikten sonra; eğer parazit veya yumurtasına rastlanır ise tür identifikasyonu yapılarak uygun tedavi protokolü seçilir. Gastrointestinal sistemi etkileyen viral ve bakteriyel hastalıklarda ise etkenin teşhisine yönelik gaitaya uygun test prosedürü uygulanır.
Hastalık durumunda en önemli husus erken teşhistir. Petropol ailesi olarak hastalarımızın sağlığını korumanın klinik olarak en etkili yaklaşım olduğuna inanıyoruz ve Check-up’ın önemini tekrar vurguluyoruz.